Projekty

Stacji Badania Wędrówek Ptaków

Tematy badawcze

I. Określenie wielkopowierzchniowej struktury przelotu ptaków wróblowych Passeriformes nad Europą, Bliskim Wschodem i Afryką.

II. Lokalizacja terenów kluczowych dla odpoczynku i gromadzenia zapasów tłuszczowych do dalszej wędrówki przez obszary o krytycznym znaczeniu dla migrantów.

III. Behawioralne i ewolucyjne odpowiedzi ptaków wędrownych na globalne zmiany środowiska, w tym na ocieplenie klimatu; monitoring zmian morfologicznych u ptaków.

IV. Wpływ czynników endogennych i środowiskowych na kształtowanie się i ewolucję wędrówki ptaków.

V. Taksonomiczne, ekologiczne i epidemiologiczne aspekty występowania u ptaków wędrownych chorób i pasożytów z różnych taksonów.

Projekty

Ptaki są wektorami przenoszącymi różnego rodzaju pasożyty i czynniki chorobotwórcze, głównie takie, które stanowią ich patogeny, ale również takie, które mogą stwarzać zagrożenie epidemiologiczne dla człowieka. Te ostatnie są nieliczne, jednak ze względu na specyfikę ptaków i ich dużą mobilność, patogeny te (np. wirus zachodniego Nilu, ptasia grypa) stanowią poważne potencjalne zagrożenie dla zdrowia publicznego. SBWP nie prowadzi samodzielnych badań w tym zakresie, ale współpracuje blisko z kilkoma ośrodkami krajowymi specjalizującymi się w tej tematyce, dostarczając im materiał badawczy oraz zajmując się ornitologicznymi i ekologicznymi uwarunkowaniami badanych procesów. Prace badawcze obejmują taksonomię, biologię i ekologię pasożytów i patogenów z różnych grup taksonomicznych (między innymi: wirusy, bakterie, robaki płaskie i obłe, roztocza, kleszcze) oraz z różnych grup ekologicznych (pasożyty piór, pasożyty krwiopijne, pasożyty i patogeny przewodu pokarmowego, patogeny krwi i mózgu).

Koordynator tematu ze strony SBWP: dr inż. Jarosław K. Nowakowski

Uczestnicy: mgr Krzysztof Stępniewski

Współpraca zagraniczna: dr Michele García-Conejo, Mariusz Krzysztof Janczur (Ciencias Agropecuarias y Recursos Naturales’s, Universidad Autonoma del Estado de Mexico)

Współpraca zagraniczna: dr hab. Wojciech Kozdruń (Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy); dr Izabela Rząd (Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Szczeciński); dr Eliza Głowska (Zakład Morfologii Zwierząt, Wydział Biologii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza); dr Olaf Ciebiera (Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Zielonogórski), dr Gerard Kanarek (Instytut i Muzeum Zoologii PAN).

Prace doktorskie:

Wykonane:

Eliza Głowska 2011. Paralelizm ewolucyjny ektopasożytniczych roztoczy z rodziny Syringophilidae (Acari, Prostigmata) oraz ich żywicieli (Aves). Promotor: prof. dr hab Jacek Dabert (Zakład Morfologii Zwierząt, Wydział Biologii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza).

Publikacje:

Glowska E., Dragun-Damian A., Dabert M., Michael Gerth M. 2015. New Wolbachia supergroups detected in quill mites (Acari: Syringophilidae). Infection, Genetics and Evolution 30: 140–146.

Rząd I., Hofsoe P., Panicz R., Nowakowski J.K. 2014. Morphological and molecular characterization of adult worms of Leucochloridium paradoxum Carus, 1835 and L. perturbatum Pojmańska, 1969 (Digenea: Leucochloridiidae) from the great tit, Parus major L., 1758 and similarity with the sporocyst stages. Journal of Helminthology 88 (4): 506-510.

Głowska E., Dragun-Damian A., Dabert J. 2013. DNA-barcoding contradicts morphology in quill mite species Torotrogla merulae and T. rubeculi (Prostigmata: Syringophilidae). Folia Parasitologica 60: 51–60.

Rząd I., Sitko J., Wysocki D., Stępniewski K. 2011. Digenean trematodes from six species of birds (Passeriformes, Piciformes and Strigiformes) from north-western Poland. Wiadomości Parazytologiczne 57 (4): 271-276.